Waarom het woord Hindoeïsme eigenlijk fout is

De vergeten oorsprong van een verkeerd label

We gebruiken het woord Hindoeïsme alsof het vanzelfsprekend is; als naam voor de oudste 'religie' ter wereld. Maar wie teruggaat naar de oorsprong, ontdekt iets verrassends: het woord ‘Hindoeïsme’ komt niet uit de traditie zelf, maar werd van buitenaf opgelegd.

De ware naam van deze eeuwenoude levensfilosofie is iets heel anders: Sanātana Dharma; het Eeuwige Pad.

Een naam uit de tijd van de Perzen

De term Hindoe ontstond niet in India, maar in het oude Perzië, rond de zesde eeuw vóór Christus. De Perzen noemden het gebied rond de rivier de Sindhu (nu de Indus). Omdat in het Oud-Perzisch de letter S niet werd uitgesproken, werd Sindhu → Hindu.

Zo ontstond het woord Hindoe. Oorspronkelijk dus een geografische aanduiding en geen religieuze benaming. Het verwees eenvoudigweg naar de mensen die leefden ten oosten van de Sindhu-rivier.

Van geografisch label naar religieuze categorie

Later namen de Grieken, Arabieren en Moghulvorsten de term over. De Grieken spraken over Indoi, waaruit de woorden Indus en India zijn ontstaan. Arabieren spraken over al-Hind, en de Moghulrijken noemden het gebied Hindustan.

Pas in de koloniale tijd veranderde alles. De Britten voegden een ‘-isme’ toe: → Hindu-ism. Zo werd een eeuwenoude, vloeiende levensfilosofie ineens gepresenteerd als een georganiseerde religie; vergelijkbaar met christendom of islam. Een westerse lens die orde zocht in iets dat juist bedoeld was als een pad van innerlijke ontdekking.

De échte naam: Sanātana Dharma

Binnen de traditie zelf heeft men het nooit over Hindoeïsme. De oorspronkelijke benaming is Sanātana Dharma, wat letterlijk betekent: het eeuwige pad, of de tijdloze waarheid.

Het is geen religie met een begin, een stichter of een dogma, maar een levensfilosofie die mens, natuur en kosmos met elkaar verbindt. Het beschrijft geen geloofssysteem, maar een manier van leven; gebaseerd op waarheid, harmonie en bewustzijn.

Waarom we het woord ‘Hindoeïsme’ nog gebruiken

Vandaag is het woord Hindoeïsme wereldwijd ingeburgerd geraakt. Het is herkenbaar, bruikbaar en cultureel geaccepteerd. Maar het is belangrijk om te weten dat achter dit woord een dieper verhaal schuilt. Een verhaal van identiteit, koloniale interpretatie en herontdekking.

Wie spreekt over Hindoeïsme, zou eigenlijk moeten verwijzen naar Sanātana Dharma. De tijdloze, universele levensweg die geen grenzen kent in tijd of plaats.

✦

The Dharma Signal
Ancient wisdom. Modern transmission.
www.dharma-signal.com